Peire d’Alvernhe

 

 

    1      Chantarai d’aquestz trobadors
    2      que chantan de manhtas colors,
    3      e·l pieier cuyda dir mout gen;
    4      mas a chantar lor er alhors,
    5      qu’entremetre·n vei cen pastors,
    6      q’us no sap que·s monta o·s dissen.

    7      D’aisso mer mal Peire Rogiers,
    8      per qu’eis n’er encolpatz premiers,
    9      car chanta d’amor a presen;
    10     e valgra li mais us sautiers
    11     en la gleisa o us candeliers
    12     tener ab gran candela arden.

    13     E·l segonz Guirautz de Bornelh,
    14     que sembla oire sec al solelh
    15     ab son chantar magre dolen,
    16     qu’es chans de vielha porta-selh,
    17     que si·s mirava en espelh,
    18     no·s prezaria un aguilen.

    19     E·l tertz Bernartz de Ventadorn,
    20     qu’es menre de Bornelh un dorn:
    21     en son paire ac bon sirven
    22     per trair’ab arc manal d’alborn,
    23     e sa maire escalfav’al forn
    24     et amassav’a l’issermen.

    25     E·l quartz de Briva·l Lemozis,
    26     us ioglars qu’es pus querentis
    27     que sia tro qu’en Benaven,
    28     e semblaria us pelegris
    29     malautes, quan canta·l mesquis,
    30     qu’a pauc pietatz no m’en pren.

    31     E·N Guillems de Ribas lo quins,
    32     qu’es malvatz defors e dedins
    33     e di totz sos vers raucamen,
    34     per que es avols sos retins,
    35     c’atrestan s’en faria us pins;
    36     e l’huelh semblan de vout d’argen.

    37     E·l seizes Grimoartz Gausmars,
    38     qu’es cavayers e·s fai ioglars;
    39     e perga Dieu qui·l o cossen
    40     ni·l dona vestirs vertz ni vars,
    41     que tals er adobatz semprars
    42     qu’enioglarit s’en seran cen.

    43     Ab Peire de Monzo so set,
    44     pus lo coms de Toloza·l det,
    45     chantan un sonet avinen;
    46     e cel fon cortes, que·l raubet,
    47     e mal o fes quar no·l trenqet
    48     aquo que hom porta penden.

    49     E l’ochens Bernatz de Saissac,
    50     qu’anc un sol bon mestier non ac
    51     mas d’anar menutz dos queren,
    52     et anc pueys no·l prezei un brac,
    53     pus a·N Bertran de Cardalhac
    54     ques un vieil mantel suzolen.

    55     E·l noves es En Raimbautz,
    56     que·s fai de son trobar trop bautz;
    57     mas ieu lo torni en nien,
    58     qu’el non es alegres ni cautz:
    59     per so prez’aitan los pipautz
    60     que van las almornas queren.

    61     E N’Ebles de Saigna·l dezes,
    62     a cuy anc d’amor non venc bes
    63     si tot se canta de coynden:
    64     us vilanetz enflatz plages,
    65     que dizon que per dos poges
    66     lai se logua e sai si ven.

    67     E l’onzes Guossalbo Roitz,
    68     que·s fai de son chant trop formitz,
    69     per qu’el cavallairia i fen;
    70     et anc per lui non fo feritz
    71     bos colps, tant fort non fo garnitz:
    72     si doncs no·l trobet en fugen.

    73     E·l dozes us veilletz lombartz,
    74     que clama sos vezins coartz,
    75     et elh eys sent de l’espaven;
    76     pero us sonetz fai gaillartz
    77     ab motz maribotz e bastartz,
    78     e luy apell’om Cossezen.

    79     Peire d’Alvernhe a tal votz
    80     que non canta sus ni desotz,
    81     e lauza·s mout a tota gen;
    82     pero maiestres es de totz,
    83     ab q’un pauc esclarzis sos motz,
    84     qu’a penas nulhs hom los enten.

    85     Lo vers fo faitz als enflabotz
    86     a Puoich vert, tot iogan rizen.


Trascrizione diplomatica di Chantarai d’aquestz trobadors
nella lezione dei codici contenenti il testo completo

 

 

A  (Città del Vaticano, Bibl. Apostolica Vaticana, Vat. lat. 5232)

 

peire daluernge.

Cantarai daqestz trobadors. que 

canton demaintas color. El pie

ier cuida dir mout gen. mas acantar 

lor er aillors.Qentrametren uei cen 

pastors. Cus non sap qeismonta ois 

dissen.
Daisso mer mal peire rotgiers. p(er) qeis 

ner encolpatz primiers. Car chanta 

damor a presen. Eualgra li mais us 

sautiers. En la glieisa ous candeliers. 

Tener ab grancandela arden.
El segonz girautz deborneill. Qe sem

blaoire sec al soleill. ab son chantar 

magre dolen.Qes chans deuieilla por

ta seill. Q(ue) sismiraua en espeill. nois 

prezaria un aiguilen.
E tertz bernartz deuentedorn. qesmen

re deborneill un dorn. En son paire ac 

bon siruen. p(er) trair ab arc manaldal

born. Esamaire escaldaual forn. Et 

amassaua lissermen.
El qartz debriual lemozis. usioglars 

qes plus qerentis. Que sia troc enbe

niuen. Esemblariaus pelegris. mal

autesqan chantal mesquis. Capauc 

pietatz nomen pren.
Eguillems deribas lo qins. Qes maluatz 

deforas edins. Editz totz sos uers 

raucamen. p(er) que es auols sos retins. 

Catretan sen faria uspins. Eluoil se(m)blan 

deuout dargen.
El seises grimoartz gaumars. Qes ca

ualliers efais ioglars. Ep(er)da dieu qui 

lo cossen. nil dona uestirs uertz ni 

uars. Qer tals er adobatz sempars. qe(n)

ioglarit sen seran cen.
Ab narnaut daniel fon set. Qanc nuil

la ren ben non chantet. Efai us motz 

com nols enten. Canc pois p(er)so berna 

nadet. ni la lebre ab lo bou casset. non 

valc sos chans un aiguilen.
Loites es bernatz de saissac. Canc un 

sol bon mestier non ac. mas danar me

nutz dons queren. Et anc puois nol 

prezem un brac. pois an bertran decar

daillac. Qis un vieil mantel suzolen.
Elonouens es raembautz. Qeis fai 

de son trobartrop bautz. mas eu lo torni 

e nien. Qel non es alegres ni chautz. p(er) 

so pretz aitan los pipautz. Que uant 

las almosnas queren.
Enebles desaignal dezes. acui anc da

mor non uenc bes. sitot se chanta detoi

den. usuilanetz enflatz plages. Que 

dizen que p(er) dos poies. Lai se loga esai 

se uen.
Elonzes es gonzal goritz. Qeis fai de 

son chant trop formitz. p(er) qen caualla

riais feing. Et anc p(er) lui non fo feritz. 

Bos colps tant fort non fo garnitz. Si 

doncs nol trobet enfugen.
El dotzes us uieils lombartz. Q(ue) clama 

sos uezins coartz. Et ill eisson delespa

uen. pero sonetz fai mout gaillartz. 

ab motz uaires moinz ebastartz. elui apellom casseden.
Peire daluernge atal uotz. Que chanta 

de sus edesotz. elauzais mout a tota 

gen. pero maistres es de totz. abcun pauc 

esclarzis sos motz. capenas nuill hom 

los enten.

Lo uers fo faitz als enflabotz. apuoich 

uert tot iogan rizen.

 

 

 

C  (Paris, BnF, fr. 856)

 

Chantarai 

daquest trobadors. 

que chantan de manh

tas colors. el sordeyor 

cuida dir gen. mas achantar lor 

er alhors. quentremetre naug .c. 

pastors. cus no sap ques mo(n)ton 

dizen.

Daisso mer mal peire 

rogier. per que ner encolpatz pre

mier. quar chantet damor apre

zen. e couengral mielhs un sau

tier. en la gleiro zun candelier.

portar ab gran candelarden.

El segon guiraut de bornelh. 

que sembla drap sec al solelh. q(ue) 

son magre cantar dolen. que ca(n)

ta uielhas porta selh. e sis uezia 

en espelh. nos prezaria un agole(n).

El ters bernat de uentedorn. q(ue)s 

menres den bornel un dorn. mas 

en son pair ac bon siruen. p(er) trair 

ab arc manal dalborn. e samai

re calfaual forn. et amassaua lis

sermen.
El quart de briual le

mozis. us ioglaretz pus prezen

tis. que sia tro en benauen. e se(m)

blaria pelegris. malautes quan 

cantal mesquis. qua pauc pietatz 

nomen pren.
En guillems de briues lo q(u)ins. 

ques maluatz de fors ede dins. e 

di totz sos chans raucamen. per 

quieu non pretz res sos retins. 

catrestan sen faria us chins. e dels 

huelhs sembla uout dargen.
El seizen nelias gausmars. q(ue)s 

cauayers e uai ioglars. e fai ho 

mal qui loy cossen. nil dona ues

tirs belhs ni cars. quaitan ual

rials agues ars. quen ioglaritz 

sen son ia cen.
E peire bermon se baysset. p(u)s 

quel coms de tolozal det. quanc 

no soanet dauinen. per que fon 

cortes quil raubet. e fe o mal 

quar nol tallet, aquo que hom 

porta penden.
El ochen bernat de sayssac. quanc 

negun bon mestier non ac. mais 

que uai menutz dos queren. q(ue) 

despueys nol prezei un brac. p(u)s 

an bertrans de cardalhac. queri 

un mantelh suzolen.
El noues es en rayambautz. 

ques fai per son trobar trop bauz. 

mas ieu lo torne anien. q(ue) non 

es alegres ni cautz et ieu pretz 

trop mais los pipautz. q(ue) uan 

las almornas queren.
En nebles de sanchal dezes. 

a cuy anc ben damor non pres. 

si tot se canta de coyden. uila

netz es e fals pages. e ditz ho(m) 

que per dos pages. sai se logua 

e lai si uen.
El onzes guossalbo rozitz. q(ue)s 

fai per son trobar formitz. tan q(ue) 

cauallairian fen. et anc no fon 

tan ben guarnitz. que p(er) elh 

fos dos colps feritz. si doncs ne 

trobet en fugen.
El dozes us petitz lombartz. 

que clama si souen coartz. mas 

elh daquelh ays paruen. per 

qus sonetz fai gualiartz. ab motz 

amaribot bastartz. e luy apel 

hom cossezen.
Peire daluernhe a tal uotz. 

que canta cum granolhem 

potz. e lauzas trop a tota gen gen. 

pero maiestres es de totz. ab 

qun pauc esclarzis sos motz. 

qua penas nulhs hom los enten.

 

 

 

Da  (Modena, Bibl. Estense, alpha.R.4.4)

 

peire dalu(er)gne
Chantarei daqez trobadors. Qui cha(n)
ton de maintas colors. El pieger cu
ida dir mot gen. Mas achantar lor 
er aillors. Qentremetrem uei pastors. Cus 
no(n) sap qes monta ous deissen.
Qaicho mer mal peire rogiers. p(er) qes 
ner en colpaz p(re)miers. Car chanta 
damor a p(re)sen. Eualgra limais un salti
ers. Enla gliesa o uns cadelers. tener ab 
gran candela arden.
El segonz Girauz de borneill. Qe sembla 
oire sec asoleill. Ab son chantar maig(re) 
dolen. Qes chans deuiella porta seill. Qe 
sis miraua en espeill. nos p(re)saria un aguilen.
Eltertz Bernartz de uentadorn. Qes me(n)
re de borneill un dorn. En son paire ac 
bon siruen. p(er) trair ab arc manal dalbor(n). 
Esamaire es calfaval forn. Et amassaua 
lesermen.
El quartz de briual lemozis. Uns iogla
rs qes plus q(ue)rentis. Que sia tro qen 
bonauen. esemblaria os pelegris. Mala
utes q(ua)nt chantal mesqis. Cab pauc 
pietaz nom(en) pren.
Enguillems deribas lo quinz. Quesmal
uaz defors ededinz. e di toz sos uers ra
ucamen. p(er) qes es auols sos retinz. Qua
tretan sen faria uns pins. Eli oil semblon 
deuot larien.
El seies grimoartz gaumars. Qes caua
liers esfai ioglars. Ep(er) gadeu qui lo con
sen. Nil dona uestirs uerz ni uars. Que 
tals er adobaz semprars. Qen ioglarit 
sen seran cen.
Ab arnaut daniel son set. Canc nuilla 
ren ben no chantet. Efai uns moz qom 
nols enten. Qanc puois p(er) suberna na
clet. Nila lebre ablo buo chacet. sos cha
nz no(n) ualc un aguillen.
Lihuich esbernarz desesac. Qanc un sol 
bon mester no(n) ac. Mais danar me
uz dons qeren. Et anc puois nol p(re)zem 
un brac. puois an bertran decardaillac. 
Qes un mantel uiel suzolen.
El noues es en rambauz. Qes fai deson tro
bar trop bauz. Mas eu lo torn en nien. 
Quil no(n) es alegres ni chautz. p(er) ço p(re)z au
tan lo pipauz. Que uan las almosnas qe
ren.
Eneble desagnal dezes. Acui anc damor 
no uenc bes. Sitot se chanta de toiden. 
uns uilanetz enflatz plaiges. Q(ue) dizon qe 
p(er) dos poges. lai se loga e chai se uen.
El unzes gonzalgo roiz. Qes fai deson 
chan trop formiz. p(er) qel caualaria ifen. 
Et anc p(er) lui no fo feriz. Bos colps tant fo
rt nofo garnitz. Sidoncs nol trobet enfu
gen.
El dozes uns ueilletz lombartz. Qe clama 
sos uezis coarz. Et el eissent del espaue(n). 
p(er)o sonetz fai mout gaillartz. ab moz ma
tre moinz ebastarz. Elui apellon cosse
den.
Peire daluergne a tal uoz. Q(ue) no(n) chanta 
sus ni desoz. Elaudas molt atota gen. p(er)o 
maistres es detoz. Abun pauc sclarzis 
sos moz. Capena nulz hom losen ten. 
Lo uers fo faichs als enflaboz. Apuoi 
uerttot iogan riden.

 

 

 

I  (Paris, BnF, fr. 854)

 

peire dalu(er)ne
Cantarei daquetz trobadors. Quichanto(n) de 
ma(n)tas colors. El peier cuida dir mot gen. 
Mas achantar lor er aillors. Q(ue)ntremetren 
uei cent pastors. cus no(n) sap q(ue)s mo(n)ta os d(e)isse(n). 
Daisso mer mal peire rogiers. p(er) ques ner en
colpatz p(re)miers. Quar chanta damor apresen. 
Eualgra li mais uns saltiers. En la gleisa ou(n)s 
candelers. Tener abgran candella arden.
El segonz guirautz de borneill. Qui se(m)bla oire 
sec asoleill. Abson chantar magre dolen. Ques 
chans de uiella porta seill. Que ses miraua enes
peill. Nos presaria un aguillen. 
El tertz bernatz del uentadorn. Ques me(n)re de 
borneill un dorn. En son paire acbon siruen. p(er) 
trair abar manal dal born. Esa maire escalfau
al forn.Et amassaua le sermen.
El quartz de briual lemozis. Uns ioglars qes 
plus quere(n)tis. Q(ue) sia tro q(ue)n bonauen. Esembla
ria us pelegrins. malautes qua(n)t chantal mes
quis. Cab pauc pietatz nomen pren.
Enguillems de ribas lo quinz. Ques maluaz 
de fors edinz. Edi tozsos uers raucamen. p(er) qe 
es auols sos retinz. Quatretan se(n) faria us pinz. 
Eloill senblon de not clarion.
El seies grimoartz gaumars. Q(ue)s caualliers 
es fai ioglars. Eprega dieu quilo co(n)sen. Nil do
na uestirs uertz ni uars. Que tals er adobatz 
semprars. Q(ue)n ioglarit sen seran cen.
Abarnautz daniels son set. Qua(n)c nuilla ren 
be(n) no(n) chantet. Efai uns motz qoms nols e(n)ten. 
Qua(n)c pois p(er) soberna nadet. Ni lalebre ablo 
bou chacet. Sos chanz n(on) ualc un aguillen.
Li huich es bernartz de sasac. Qua(n)c un sol bo(n) 
mestier n(on) ac. Mais danar menutz dons queren. 
Et anc pois nol prezen un brac. pois an b(er)tran 
de cardailac. Q(ue)s un uiel ma(n)tel suzolen.
E lo nouems es en rambautz. Q(ue)s fai de so(n) tro
bar trop bautz. Mas eu lo torni en nien. Qil no(n) 
es alegres ni chautz. p(er)so pretz aitan los pipatz. 
Que uan las almosnas queren.
Enebles de sagnal dezes. Acui anc damor no 
uencbes. sitot se chanta de toi den. us uilanez 
enflatz plaigues. Que dison q(ue) p(er)dos pogues. 
laise loga echai senen.
Elunzens gonzalgorotz. Ques fai de so(n) chan t(r)op 
formitz. p(er)quel caualaria ifen. Etanc p(er)lui n(on) 
fo feritz. Bons colps tant fort no fo garnitz. Si 
doncs nol trobet enfugen.
El dozes uns viels lombartz. Que clama sos uezis 
coartz. Et eissent del espauen. p(er) so sonez fai mo(n)t 
gaillartz. Ab motz maire moi(n)z ebastartz. Elui 
apellon cosseden.
Peire dalu(er)ne atal uoz. Q(ue) no(n) chanta sus ni desoz. 
Elaudas mont atota gen. p(er) so maestres de totz. 
Abcun pauc sclaris sos motz. Apena nulz hom 
los enten.
Lo uers fo faitz als enflabos. Apoi uert tot io
gan riden.

 

 

 

K  (Paris, BnF, fr. 12473)

 

peire daluerne
Cantarei daquetz trobadors. Qui chanton 
de maintas colors. El peier cuida dir mot 
gen. Mas achantar lor er aillors. Qentre
metren ueigent pastors. Cuns no sap qes mon
ta os deissen.
Daisso mer mal peire rogiers. P(er) ques ner en
colpaz premiers. Quar chanta damor aprese(n). 
Eualgra li mais uns saltiers. Enla gleisa ouns 
cadelers. Tener ab gran chandella arden.
El segonz girauz de borneill. Que sembla oire 
sec asoleill. Ab son chantar magre dolen. Q(ue)s 
chant de uiella porta seill. Q(ue) sis miraua en es
peill. Nos presaria un aguillen.
El tertz bernatz de uentadorn. Ques menre de 
borneill un dorn. Enson paire ac bon siruen. 
P(er) trair ab ar manal dal born. Esa maire escal
faual for(n). Et amasaua le sermen.
El quartz de briual lemozis. Uns ioglars q(ue)s 
plus querentis. Que sia tro qen bonauen. E 
semblaria os pelegrins. Malautes quant cha(n)
tal mesquis. Cab pauc pietatz nome(n) pren.
En guillems de ribas loquinz. Ques malu
atz de fors edinz. Edi totz sos uers raucame(n). 
Per que es auols sos retins. Quatretan se(n) 
faria us pinz. Eluoill semblon de not clarien. 
El seies grimoartz gaumars. Ques cauall
iers es fai ioglars. Eperga dieu qui lo co(n)se(n). 
Nil dona uestirs uerz ni uars. Que tals er 
adobatz semprars. Qen ioglarit sen seran 
cen.
Ab arnautz daniels son set. Quanc nulla re(n) 
ben no chantet. Efai uns motz qoms nols en
ten. Quanc puois per soberna nadet. Ni 
la lebre ab lo bou chachet. Sos chanz no(n) ua
lc un aguillen.
Li huich es bernartz de sesac. Quanc un 
sol bon mestier no(n) ac. Mais danar menutz 
dons queren. Et anc puois nol prezen un br
ac. puois an bertran de cardailac. Ques un 
uiell mantel suzolen.
Elo nouens es en rambautz. Ques fai de 
son trobar trop bautz. Mas eu lo torni en ni
en. Quil no(n) es alegres ni chautz. P(er) so p(re)tz 
aitan los pipautz. Que uan las almosnas 
queren.
Enebels de sagnal dezes. Acui anc damor 
no uenc bes. Si tot se chanta de toiden. 
Uns uilanetz enflatz plaiges. Que dison 
que perdos pogues. lai se loga echai se nen.
El unzes gonzalgorotz. Ques fai de so(n) cha(n) 
trop formitz. P(er) quel caualaria ifen. Et a(n)c 
per lui non fo feritz. Bons colps tant fort 
no fo garnitz. Si doncs nol trobet en fugen.
El dozes uns uiels lombartz. Que clama 
sos uezis coartz. Et el eissent del espauen. 
P(er) so sonetz mont gaillartz. Ab motz ma
ire moinz ebastartz. Elui apellon cosseden.
Peire daluerne atal uoz. Que non chanta 
sus ni desoz. Elaudas mo(n)t atota gen. P(er) so 
maestres es de totz. Ab cum pauc sclaris sos 
motz. Apena nulz hom los enten.
Lo uerz fo faitz als enflabes. Apoi uert 
tot iogan riden.

 

 

 

N2  (Berlin, Staatsbibliothek, Pillipps 1910)

 

Peire dal vernia
Cantarei da qetz trobadors
Qi chanton de maintas colors
el peger cuida dir molt gen
Mas a chantar lor er aillors
Q(ue)n tremetre vei cent pastors
Cuns non sap qes monta os deissen

Daisso mer mal peire rogiers
Per qes ner encolpaz premiers
Car chanta damor a prezen
E ualgra li mais uns saltiers 
En la glieisa o uns candeliers
Tener abgran candela arden

El segonz Girauz de Borneill
Qe sembla oire seca soleill
Ab son chantar maigre dolen
Qescans de uiela porta seill
Qe sis miraua enespeill
Nos preçaria un anguillen

El terz Bernarz de ventadorn
Q(ue)s menre de borneill un dorn
En son paire ac bon siruen
Per trair a barc manal dal born
E sa maire escalfaual forn
Et amassaua le sermen

El quarç de briual lemozis
Uns joglars qes plus qerentis
Qe sia tro q(ue)n bonauen
E semblaria os pelegris
Malautes quant chantal mesqis
Cab pauc pietaz nomen pren

En guillems de ribas lo quins
Qes maluaz de fors e dinz
Edi toz sos uers raucamen
Per qe es auols sos retinz
Q'atretan sen faria uns pinz
Sei uoil semblon esser dargen

Al seies grimoarz gaumars
Qes caualliers es fai joglars
E prega dieu qui lo consen
Nil dona vestirs uerz ni uarz
Qe tals er adobaz semprars
Qen joglarit sen seran cen

Ab Arnaut Daniel son set 
Quanc nuilla re ben non chantet
E fai uns motz com nols enten
Qanc puis per soberna nadet
Ne la lebre ablo buo chachet
Sos chans non ualc un anguillen

Li huich es bernaz de se sac
Quanc un sol bon mestier non ac
Mas danar menuz dons queren
Et anc puois nol preçem un brac
Puois an bretran de cardaillac
Qes un vieill mantel suzolen

E lo nouens es en Rambauz
Qes fai de son trobar trop bauz
Mas eu lo torni en nien
Quil non es alegres ni chauz
Per so prez aitan los pipauz 
Q(ue) uan las al mosnas qeren

E neble de sagnal deses 
A cui anc damor non uenc bes
Si tot se canta de toinden
uns uilanez enflaz plaiges
Q(ue) dizon qe per dos poges
Lai se loga e chai seuen.

El unzes gonzal gonaiz
Q(ue)s fai de son chan trop formiz
Per qel caualaria i fen 
Et anc per lui no fo feriz
Bos colpbs tant fort no fo garniz
si doncs nol trobet en fugen

El dozes uns veilles lombarz
Q(ue) clama sos veçins coarz
Et el eis sent de lo spauen
Pero sonez fai mout gaillarz
Ab moz magres monz e bastraz
E lui apellon cosseden

Peire dalverna a tal uoz
Q(ue) non chanta sus ni de soz
E laudas molt a tota gen
Pero maistres es de toz
Ab cun pauc sclarzis sos moz
Capena nuls hom los enten

Lo vers faiz al enflaboz 
A poi vert tot iogan rizen

 

 

 

R  (Paris, BnF, fr. 22543)

 

p. daluernhe
Chantaray daq(u)ist trobadors. q(ue) chanto(n) de 
mantas colors. el sordeior cuia dir gen. mas a cha(n)tar 
lor er alors. quentremetre naug .c. pastors. cus no 
sap q(ue)s mo(n) tot dize(n). Dayso mer mal .p. rotgiers. 
p(er) q(ue) ner encolpatz premiers. car chantet damor a preze(n). e 
couengral meilhs us sautiers. et e(n) la gleyza us ca(n)deliers. por
tar ab gra(n) ca(n)delarden. El sego(n) guiraut de bornelh. q(ue) semblo
dresec al solelh. an so magre cantar dolen. q(u)o ca(n)ta uielha porta 
selh. e sis uezia en espelh. nos prezaria .i. aguile(n). El ters .B. 
de ue(n)tadorn. q(ue)s me(n)res de bornelh .i. dorn. may e(n) so(n) payre ac bo(n) 
sirue(n). p(er) trayrab dart manal dal bor(n). e sa mayre calfaual forn. 
et amassaua lisserme(n). El cart de briual lemozis. us ioglas 
pus preze(n)tis. q(ue)siatros q(ue)nbeneue(n). e se(m)blariaus pelegris. ma
lautes ca(n)t cantal mesq(u)is. capauc piatat no me(n) pren. En .G. 
de briues lo q(u)ins. q(ue)s maluatz de fors e de dins. e ditz totz sos 
chans raucamens. p(er) quieu no(n) pres res sos retins. catresta(n)t 
se faria us chis. e dels uelhs sembla uout dargen. El seizes 
nelias gaumars. q(ue)s cauayers e uay ioglars. e fay o mal qui 
loi cossen. nil dona vestirs bels ni cars. cayta(n)t ualrials a
gues ars. q(ue)n ioglaritz sen fo(n) ia cen. E .p. bermon si bayset. 
pus q(ue)l coms de tolosal det. ca(n)c no soanet dauinen. p(er) q(ue) fo(n) cor
tes q(u)il raubet. e fe o mal car nol talhet. aq(u)o q(ue) ho(m) porta pe(n)den. 
El oche(n) .B. de saychac. ca(n) degu(n) bo mestier no(n) ac. may q(ue) uay me
nutz dos q(ue)re(n). ca(n)c de pueys nol preziei .i. brac. pus a(n) b(er)tran de 
cardelhac. q(ue)s un vil ma(n)tel suzolen. El noues es e(n) ray(n)bautz. 
q(ue)s fa p(er) so(n) trobar trop bautz . mays yeu lo torni anien. q(ue) no(n) 
es alegres ni cautz. e ieu pres trop mays los ribautz. q(ue) ua(n) 
las almoinas q(ue)ren. En ebles de sanhal dezes. a cuy a(n)c be(n) 
damors no(n) pres. si tot se cha(n)ta de coyde(n). uilanetz es e fals pa
ies. e dis nom q(ue) p(er) dos pogues say se logua e lay seue(n). El o(n)ze 
guossalbo rozitz. q(ue)s fa p(er) so(n) trobar formitz. ta(n) q(ue) caualaria fen. 
et a(n)c no fo ta(n) be guarnitz. q(ue) p(er) el fos dos colps feritz. si doncs 
nol trobet e(n) fuge(n). El dotzes us petitz lombartz. q(ue) clama 
souen si coartz. et el es daq(ue)l eys parue(n). p(er) q(ue) us sonetz fay goliartz. 
ab motz amaribotz bastartz. e luy apelom cosseren. Peyre 
dalu(er)nhe a tal uotz. q(ue) ca(n)ta com granolhe(n) potz. e lauzas trop 
tota ge(n). p(er)o maystre es de totz. ab cun pauc esclazis sos motz. 
capenas lu(n)s ho(m) los e(n)te(n).

 

 

 

a  (Firenze, Bibl. Riccardiana 2814)

 

Peire daluergne
Chantarai daqels trobadors. qe chanton de tropas colors. 
el pieger cuia odir gent. et atrobar es aillors. qentre
metre naug cent pastors. cus non sap qes pueg ni 
dessent.
Daisso mer mal peire rotgier. p(er) soner encolpatz primer. 
car chanta damor a prezent. e vulriail mais un sautier 
dinz la gleia ab un candelier. on portes gran 
candela ardent.
Lautre es .G. de borneil. qe par loira seca soleil. ab 
son chantar maigre dolent. qe chanto veillas porta 
seil. esis vezia en espeil. nos p(re)zaria un aiguilent.
El ters b(er)nautz del ventadorn. qes m(en)re de borneil endorn. 
e son paire ai mout bel siruent. per traire ab arc manal 
dalborn. e sa maire calfaual forn. el gars amassaual 
sirment.
El quartz don ugo lemozis. us ioglars qesplus qerentis. 
no(n) a tal tro abnauent. e cuiaiatz fos pelegris. 
malautes can chantal mesqis. a pauc pietatz nome(n) 
prent.
Guillenz de ribas es loqinz. qes maluatz de fors e de 
dinz. e ditz sos vers raucament. e non e ges bos 
sos latins. cautretan sen farius chinz. e loill semblo 
devout dargent.
El .vi. es gramoart gausmar. q(ue)s cauallers e va 
ioglar. e fai o mal qe o consent. nil dona vestir 
vert ni var. qe tal er adobat sempar. qen ioglarit 
ne seran cent.
Ab .p. demonzo so .vii. pos lo coms de tolosaudec. chanta(n) 
un sonet auinen. e cel fon cortes q(ue)l raubec. e mal 
o fes car noil trenqet. aq(ue)l pe q(ue) porta pendent.
Eloites b(er)tranz de saissac. qe anc un bon mestier no(n)
ac. mas danar menus deqerent. et anc pueis nol 
prezei un brac. pos den n(er)tran de cardaillac 
prez un veill mantel suzolent.
El dezes gosaluo roitz. qes fai trop de son trobar formitz. 
en cui caualairias feing. et anc bos colps no(n) fo feritz. 
p(er) lui tam be no fo garnitz. si nom lac trobat enfugent.
El onzes es enraimbaut. qes fai trop de son trobar baut. 
e non es mia auinent. dome qe a gran pez et aut. e sen 
geraua ni a faut. en negun non a iauziment.
El tretz es us veils lumbartz. capela sos vezis coartz. 
e laisal del esser niment. 
p(er)o us sonetz fai galliartz. ab motz maribotz et grimartz. 
et apelal hom consezent.
Peire daluergne a tal votz. q(ue) cha(n)ta con granoille(n) 
potz. e faz lauzar a amaintas genz. p(er)o maestres es 
de totz. ab un pauc qes clarzis so motz. capenas om 
negun nentent.

 

 

z  (Bologna, Archivio Notarile)

 

c      Hantarei da qez troba
        dors. qi chanton dema-
        intas colors. el pieger
        cuida dir mot gen.
        mas achantar lor es
        aillors. qen tremetre
        uei cent pastors. cus
        non sap qes monta 
os deissen.
Daizo mer mal peire rogiers. per ques
neren colpatz premiers, car chanta damor
apresen. eualgra li mais un saltiers. en la 
gliesa ouns cadelers. tener ab gran candel
larden.
El segons girauz de borneill. qe sembla oi
re sec asoleill. abson chantar maigre 
dolen. qes chanz de uiella portaseill. qe sis
miraua en espeill. nos presaria un agui-
neill.
El terz bernarz deuentador. qes menre
den borneil un dorn. en son paire ac bon
siruen. p(er)trar ab arc manal dalborn. esa
maire calfaual fron. et amassaira lais-
sermen.
El quartz debriual lemozis. uns ioglars
qes plus qerentis. qe sia tro qen bona 
uen. esemblaria os pellegris. malautes
qant chantal mesqis. cap pauc pietaz no
men pren.
El guillems de ribas loquinz. qes mal-
uaz deforz ededinz. editoz sos uers rau-
camen. p(er) que es auols sos retinz. qatre
tan sen faria uns pinz. el uoil semblon ... e
uot larien.
El seies grimoarz gaumars. ges caualiers
es fai ioglars. eprega dieu qi loconsen.
nil dona uestirs uerz niuars. qe tals er 
adobatz semprars. qen ioglarit sen seran
cen.
Ab arnaut daniel son set. canc nuilla ren 
ben non chantet. efai uns motz qom nols
enten. canc puois per suberna nedet. ni 
lalebre ab lo bou chazer. sos chanz non
ualc un aiguinel.
Li huich es bernarz dese sac. qanc un sol bo(n)
mestier non ac. mais danar menuz dons
queren. et anc pueis nol prezem un brac.
puos an bertram decardaillac. qes un uiel 
manten suzolen.
El noues es en rambauz. qes fai deson trobar
trop bauz. mas eu lo torni ennien. qil no(n)
es alegres ni chauz. p(er)cho prez aitan los
pipauz. que uan las almosnas qeren.
Enebre desagnal deçes. acui anc damor no(n)
uenc bes. sitot se chanta detoiden. uns uil
lanetz en flaen plaiges. qe dizon qe perdos
poges. lai se loga echaiseuen.
Elunzes gonzalgonoiz. qes fai deson chan trop 
formiz. p(er)quel caualaria ifen. et anc per lui
nofo feritz. bos colps tant fort nofo garnitz.
si doncs nol trobet enfugen.
El dozes uns guillelms lombartz. qe clama sos
uezis coartz. et el eissent del espauen. pero
sonetz fai mout gaillartz. ab moz maire
moinz ebastartz. ellui apellon conseden.
Peire daluergna atal uoz. qe non chanta sus
ni desoz. elaudas mout a tota gen. pero mai
stres es detoz. ab cun pauc sclarzis sos moz.
capena nuls om losenten.
Louers fo faichs als enflaboz. apuoi uert
tot iogan riden.


[Testi complementari]